رئیس سازمان بسیج هنرمندان کشور فردا به لرستان سفر می کند

آغاز به کار جشنواره موسیقی لری در باغ "گلستان" خرم آباد

مجله تصويري

صفحه نخست » یادداشت و گزارش

کد خبر: ۵۸۶۷

تاریخ انتشار: شنبه ۲۰ تیر ۱۳۹۴ ساعت ۰۹:۴۰

گزارش منار از ادبیات مغفول‌مانده کودک و نوجوان در لرستان؛

عاملان مرگ خلاقیت نسل آینده چه کسانی هستند

فشارهای جانبی و سیاسی چندسال یکبار باعث شد در پیچیدن نسخه ادبیات دست‎پاچه شویم و از پتانسیل و سرمایه‎ای که در اختیارمان است استفاده نکنیم.

به گزارش منار، 18 تیرماه هرسال به‎عنوان روز ادبیات کودکان و نوجوانان نام‎گذاری شده است.

(ادبیات کودکان و نوجوانان گونه‌ای از ادبیات است که جداسازی آن از بخش‌های دیگر ادبیات با سن مخاطبان آن انجام می‌شود. این گونه ادبی هنگامی پدید آمد که بزرگسالان متوجه شدند کودکان و نوجوانان به سبب گنجایش‌های شناختی و ویژگی‌های رشدی خود آمادگی پذیرش متن‌های سنگین را ندارند و به متن‌هایی نیاز دارند که پاسخگوی دوره رشد آن‌ها باشد.) ویکی‌پدیا

در واقع این عرصه از ادبیات انتقال فرهنگی توانمندی‎‏ها، نیازمندی‌ها، باورها و پندارهای بزرگترها برای نسل بعدی است که ما نمی‎توانیم بگوییم در این زمینه کار جدیدی انجام شده بلکه متل‎ها و افسانه‌ها به صورت غیرمکتوب سینه به سینه به نسل‌های بعدی منتقل شده است.

"تیمور احمدوند"، اولین نویسنده کتاب کودک و نوجوان در لرستان می‌گوید: در داستان‌هایی که به ما رسیده فرمول کارشناسی شده‌ای به کار نرفته ولی توانسته‌اند به هدف اصلی برسند و ایران اسلامی که اکنون در دست ماست حاصل همان شیوه انتقال است.

جدی‌ترین جایگاه در ادبیات متعلق به کودک و نوجوان است

وی در ادامه می‎گوید: بعدها که با ادبیات کودک و نوجوان آشنایی پیدا کردم متوجه شدم مادربزرگم که حتی سواد نداشت و داستان‌هایش را با زبان خیلی ساده تعریف می‌کرد اکثر نکاتی که کارشناسان به آن اذعان داشتند را در همان تعریف‎ها رعایت کرده است. و در واقع کارشناسان فنون جدیدی را خلق نکرده‌ بلکه آنها را مکاشفه کرده‎اند. به طور مثال مادربزرگم هنگام تعریف، مکان‎هایی را عنوان می‎کرد که من می‎شناختم و با همین تکنیک باورپذیریش برایم بسیار بالا بود.

احمدوند از مکتوب کردن داستان‌ها در لرستان توسط محرر، عسگری عالم، ذاکر و برخی دیگر از فعالان این عرصه می‌گوید که این امر به‌علت عدم سازمان‎یافته‌گی و استقلال، نتوانست به هدف اصلی خود برسد و در بعضی موارد دچار اختلاف روایت‎ها نیز شد.

این فعال فرهنگی می‌گوید: مکتوب کردن داستان‌ها و ادبیات کودک و نوجوان در استان ما با فاصله زمانی زیادی نسبت به مرکز اتفاق افتاد. این نیاز با گسترش رسانه و صداوسیما ایجاد شد ولی مرتفع نشد زیرا زمانی در استان به این مرحله رسیدیم که کتاب جایگاه خود را از دست داده بود.

وی در ادامه می‌گوید: برخی بر این باورند که مقوله کتاب کودک و نوجوان خیلی جدی نیست در صورتی‌که اگر می خواهیم آینده را بسازیم، جدی‌ترین جایگاه در ادبیات متعلق به کودک و نوجوان است.

احمدوند معتقد است که در دنیای آدم‎بزرگ‌ها به کودکان و نوجوانان اهمیت چندانی داده نمی‎شود و ذهنیت عمومی این است که فقط به مباحث بزرگترها پرداخته شود. به طوری‎که اغلب در ادارات و استانداری نگاه جدی به مدیران این عرصه نمی‎شود.

وی می‎گوید بنابه تجربه‌ای که در ایجاد صفحه‎ای برای کودکان در یک هفته‎نامه داشتم متوجه شدم استقبال در این عرصه بسیار بالاست. کاری که با فاصله اندکی توسط آقای جعفری در کوهدشت انجام شد و مورد استقبال چشم‎گیری قرار گرفت.

مدیریت‌های فرهنگی به جریان‌های فکری خاص آلوده شده‌اند

احمدوند معتقد است که در حوزه کودک و نوجوان این امکان وجود داشت که با هدایت بیشتر مخاطب بیشتری نیز جذب شود ولی این ماجرا مدیریت نشده و تنها دلیلش آلوده‎شدن مدیریت‎های فرهنگی از جمله آموزش و پرورش و کانون پرورش فکری، به جریان‎های فکری خاص در هر چهارسال است.

وی می‎گوید: ادبیات کودکان و نوجوانان دچار سیاست‎زدگی شده است در حالیکه کودکان با سیاست کاری ندارند. باید کودکان را اهل تمیز و تشخیص تربیت کنیم که خوب را از بد تشخیص دهند تا بعدها درست را از غلط تمیز دهند.

احمدوند می‏‌گوید: کودکان باید خلاق بار بیایند. ادبیات کودک و نوجوان به حوزه خلاقیت آنها خیلی کمک می‎کند که متاسفانه رویکرد خوبی در این مورد مشاهده نشده است.

نویسندگان کودک و نوجوان لرستان به تعداد انگشتان یک دست نیستند

وی "گودرزی ده‌ریزی" را به‌عنوان موفق‎ترین چهره در حوزه کودک و نوجوان استان معرفی می‎کند و می‎گوید: گودرزی ده‎ریزی در کتاب کودک و نارنجک خود منظومه‎ای دارد شبیه به آرش کمانگیر نوشته سیاوش کسرایی، که از واقعیتی به نام حسین فهمیده پرده برمی‎دارد. وی نشان داد که لرستان در عرصه ملی می‎تواند اثرهای شاخصی داشته باشد. هرچند دیر ولی زمانی که دیدیم بخشی از شعر وی در کتاب ادبیات درسی حدود سه سال پیش در سکوت خبری منتشر شد خوشحال شدیم.

احمدوند می‎گوید: متاسفانه به‎علت وجود رابطه‎بازی‎های خاص در حوزه انتشار به تازه‎کارها اجازه ورود به عرصه کودک و نوجوان داده نمی‎شود. ادبیات کودکان و نوجوانان برای برخی بازاری‎ست طلایی که باعث شده یک عده اجازه رشد به بقیه را ندهند و خیلی از استعدادها امکان معرفی پیدا نکنند.

وی با بیان این جمله که نویسندگان کودک و نوجوان لرستان به تعدا انگشتان یک دست نیستند، ادامه می‌دهد: برخی هزار عنوان کتاب چاپ کرده‎اند و برخی یک عنوان هم نمی‎توانند به چاپ برسانند. البته در یک دوره برای کشف استعداد اجازه چاپ داده شد که نتیجه خوبی داشت ولی ادامه پیدا نکرد.

به دنیای کودکان سیاسی نگاه نکنیم

احمدوند می‎گوید اگر می‎خواهیم از این بحران خارج شویم باید سیاست‎زدگی را کنار بگذاریم و به این اندازه به دنیای کودکان سیاسی نگاه نکنیم.

وی با طرح این سوال که چرا قشر فرهنگیان به این حد به معلم نبودن گریز می‎زنند، می‎گوید: بیشترین مشتاقان نمایندگی مجلس قشر معلمین هستند. بعضی معلمین دو سوم مدت خدمت خود را در سمت‎های دیگر می‎گذرانند.

وی سیاست‎زدگی را از آسیب‌های ادبیات کودک و نوجوان برمی‎شمرد و می‎گوید: سیاست‌زدگی آنهم نه نوعی که عین دیانت ماست این عرصه را با مشکل روبه‎رو کرده است. سیاست آنقدر بر آموزش و پرورش حاکم است که هر چهار سال یکبار دچار تلون مزاج می‎شود. نظام جدید می‎آید نظام قدیم می‎رود و تابع آن کانون پرورش فکری نیز به همین وضع دچار شده است. زیرا مدیران سیاسی نگاهشان به کمیت است نه کیفیت.

عامل مرگ خلاقیت نسل آینده هستیم

احمدوند معتقد است که باید کودکان را در یک دنیای بهداشتی تربیت کنیم و اسباب تربیت پاکیزه در اختیارشان بگذاریم تا خلاقیت‎شان بروز پیدا کند. وی میگوید: ما عامل مرگ خلاقیت نسل آینده هستیم. واقعیت تلخی وجود دارد که در حوزه فلسفه، سینما، نقاشی، ادبیات افرادی که در حال حاضر حرفی برای زدن دارند سابقه فعالیت در کانون‎های پرورش فکری در سی سال قبل را در کارنامه‎شان می‎توان دید ولی حالا برای مردان و زنان سی سال بعد چه کرده‎ایم.

وی در ادامه می‎گوید: تلون مزاج سیاسی به این پتانسیل‎ها در آموزش و پرورش، کانون پرورش فکری، حوزه هنری و فرهنگ و ارشاد اسلامی آسیب وارد کرده است که ردپای جریانات سیاسی در برخی از این ادارات به سال‎ها قبل برمی‌گردد.

هنرمند سنسور حساس جامعه است

احمدوند با بیان این مطلب که هنرمند سنسور حساس جامعه است ادامه می‎‏دهد: از شیوه بیان هنرمند باید بدانیم که کجای دنیا قرار گرفته‎ایم تا وقتی می‎خواهیم بگوییم دوره مشروطه چگونه بوده است به ادبیات آن‎زمان رجوع کنیم. اگر جایگاه کودک را بخواهیم ببینیم سیاست‎های کلان را در دوره‎های مختلف با استفاده از شیوه مطالعه تاریخ اجتماعی ارزیابی می‎کنیم ولی در حال حاضر این اتفاق نمی‎افتد.

وی همچنین یکی از آسیب‌های غنی نبودن ادبیات کودکان و نوجوانان را تولیدات نامناسب صداوسیما برای این رده سنی عنوان می‎کند و می‎گوید: به‌علت نامناسب بودن برنامه‎های فعلی تلویزیون، کودکان و نوجوانان به دنبال کامپیوتر و موبایل هستند زیرا ادبیات ما از ادبیات فولکلور و بومی نشات نگرفته است و کودکان به دنبال ظواهر انیمیشن‎ها و بازی‌های کامپیوتری می‌‏روند.

قدر کودکان را نمی‏‎‏دانیم

وی با ابراز تاسف از اینکه این میراث فرهنگی آنطور که باید حفظ نشده است می‎گوید: متاسفانه فشارهای جانبی و سیاسی چندسال یکبار باعث شد در پیچیدن نسخه ادبیات دست‎پاچه شویم و از پتانسیل و سرمایه‎ای که در اختیارمان است استفاده نکنیم.

احمدوند در پایان می‎گوید: به قول دوستی، سرمایه این مملکت نفت نیست که روزی به پایان می‎‏رسد، بلکه سرمایه ما کودکان هستند که قدرشان را نمی‎دانیم.

فاطمه سپهوند

انتهای پیام/

مطالب مرتبط:

برچسب ها:

برای دریافت جدیدترین بسته اخبار روز اینجا کلیک کنید

نظرات بینندگان

غیر قابل انتشار: 0

انتشار یافته: 9

کتابدار 2

۱۲:۰۸ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۲

پاسخ

شما دیدگاه انتقادیتون نسبت به خلاقیت کودکان و نوع نگاهتون به سید مهدی شجاعی تا حدودی متضاده!!! یعنی در بستر فضای غیر ایدیولوژیک است که ذهن انسان بارور می شود.... در غیر اینصورت به قول آزوبل(روانشناس معروف)، "طوطی وار" جملات و کلمات حفظ شده را ادا می کنیم... و بدان مقام عالی نتوان رسید

حاجی

۱۲:۰۴ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۲

پاسخ

فرهنگی که در آن پرسشگری و انتشار فکرت با هزار و یک سد روبه رو باشد...معلومه که ضعیف میشه و گلهای که دارن تو این هوا تنفس میکشن و رشد میکنن هم لاغرن هم دل مرده

امیری

۱۲:۰۳ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۲

پاسخ

فرهنگ گلخانه ای ما ره به ترکستان(حتی....) نخواهد برد

یار

۱۲:۰۲ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۲

پاسخ

هنگامی که عناصر فرهنگی تزلزل می یابند اولین ضربه رو جامعه می خوره....

مهدی

۱۲:۰۱ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۲

پاسخ

جناب احمدوند خلاقیت که سهله!!! کودکان دیارمان در آلوده ترین شهر جهان حتی نفس نمی توانند بکشند

کتابدار

۱۱:۵۹ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۲

پاسخ

بنده معتقدم ورود برخی جریان های سیاسی بزرگترین ضربه رو اولا به فرهنگ عمومی ثانیا به اعتماد اجتماعی و ثالثا به قشر اهل مطالعه و کتابخوان زده اند... آقای احمدوند، فرهنگ این استان سالهاست که به زور تنفس مصنوعی نگه داشته شده است.... بگذار و بگذر

کتابدار

۱۱:۵۹ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۲

پاسخ

بنده معتقدم ورود جریان های سیاسی ریاکارانه و متزورانه بزرگترین ضربه رو اولا به فرهنگ عمومی ثانیا به اعتماد اجتماعی و ثالثا به قشر اهل مطالعه و کتابخوان زده اند... قشری که روزی سمبل و آرزوی ما بودند الان به دلایل سیاسی یا فتنه گر شده اند یا بی بصیرت... آقای احمدوند، فرهنگ این استان در زیر غبار دروغ و تزویر ده سالی می شود که به زور تنفس مصنوعی نگه داشته شده است.... بگذار و بگذر

کتابدار

۰۸:۴۶ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۱

پاسخ

این حرف شما درست است که نباید به کودکان نگاه سیاسی داشته باشیم... لطفا نظرتون در مورد سید مهدی شجاعی و آثار مکتوب(تاکید می کنم مکتوب) جناب سرشار بیان نمایید؟؟

پاسخ ها

تیمور احمدوند

۱۲:۴۳ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۱

بی مقدمه بگویم بنده ام انتقاداتی به سید مهدی شجاعی دارم ولی نمی توان منکر جایگاه رفیع ایشان در حوزه ادبیات خصوصا ادبیات نوجوان شد حتی اگر فقط پدر عشق پسر را نوشته باشند من نظرم این است که شخصیت کاری افراد گاهی با شخصیت اجتماعی شان دچار مغایرت ناگزیری میشود که با ید جداگانه مورد تحلیل قرار بگیرد تا منصفانه تر نقدشان کنیم ولی همیشه |آرزو کرده ام افرادی مثل آقای شجاعی در حوزه ادبیات وعرفان متمرکز میماندندولی در خصوص آقای سرشاریا رهگذرفکرمیکنم ایشان بیشتر قصه گوی خوبی بوده اندودر واقع در حوزه نویسندگی آنچنانکه باید در حافظه مخاطبین عام جایگاهی نداشته اندببینید بین نویسنده خوب بودن و نویسنده موفق بودن تفاوت است من ایشان را در حوزه نوشتن به قدر آقای شجاعی موفق نمیدانم خلاصه نمی توان گفت سنگی که ایشان در برکه انداخته سهمی از امواج داشته است.با عرض پوزش از این دو بزرگوارفقط به شرط ادب پاسخ درخواست مطرح شده رادر حد توان خودم معروض داشتم شک ندارم که شرح موضوع میتواند بهتر از این باشد

نظر شما

پربحث‌ترین

عاملان مرگ خلاقیت نسل آینده چه کسانی هستند

عاملان مرگ خلاقیت نسل آینده چه کسانی هستند(9)

زندگینامه شهید شاخص خواهران؛ فوزیه شیردل (7)

روش‌های صحیح مطالعه و عشق ورزیدن به کتاب(7)

ایستاده‌تر از کوه/ تار و پودهایی که با عشق گره می‌خورند(7)

کاشت بلوط در پارک‌های خرم‌آباد(3)

حجت‌الاسلام «سید ابراهیم رئیسی» چهارشنبه به لرستان سفر می‌کند(3)

یک شب 22 نفر از همرزمانمان را سر بریدند(3)

شعر در طنز مطبوعاتی، از واقعیت تا خیال(3)

اختصاصی/درختان 13 هزار ساله را دریابید(3)

گُلوَنی چه بود، چه شد/ بررسی اصالت و انحراف در یک نمادِ فرهنگی/ ایده‌پرداز روز گُلوَنی: از اتفاقات مراسم قلبم به درد آمد(2)